Đánh ghen - Tranh dân gian Đông Hồ

Ghen tuông là một cảm xúc thật kỳ lạ.
Nó khiến ta vừa đau, vừa xấu hổ, nhưng cũng khiến ta nhận ra mình vẫn còn biết yêu, biết sợ mất đi điều quý giá. Ẩn sau ghen tuông là mong muốn rất con người: được yêu, được quan tâm, được là ai đó đặc biệt trong lòng người khác.

Khi tình yêu trở thành sự nắm giữ

Trong tình yêu, thường thấy nhất ở tình yêu đôi lứa, con người thường mang theo bản năng chiếm hữu.
Ta muốn người mình yêu chỉ thuộc về bản thân mình - như thể yêu là được toàn quyền giữ lấy. Ta nghĩ rằng: “Nếu người ấy yêu tôi, họ không thể yêu ai khác.”
Nhưng tình yêu và sự sở hữu thật ra là hai thứ khác nhau. Sở hữu là muốn giữ lại, còn tình yêu thật sự là muốn trao đi.

Khi tình yêu bị nhốt trong chiếc lồng của sự sở hữu, nó không còn là dòng chảy tự nhiên nữa. Nó trở nên tù túng, khép kín, và dần héo úa. Ta không còn yêu người kia như cái cách họ tồn tại, mà chỉ yêu cảm giác họ mang lại cho ta. Và khi cảm giác ấy bị lung lay, khi ta bất an rằng cảm giác họ mang lại cho ta không đáp ứng đủ cho ta, nỗi sợ từ đó khởi sinh. Nỗi sợ ấy chính là bản chất của ghen tuông.

Nỗi sợ giấu trong trái tim

Thực ra, ghen tuông không xuất phát từ sự xấu xa, mà từ nỗi sợ.
Sợ mất đi tình cảm, sợ không còn được quan tâm, sự không còn là “duy nhất”. Cái sự sợ hãi ấy bắt nguồn từ cảm giác chưa đủ đầy bên trong - khi ta cần tình yêu của người khác để chứng minh giá trị của mình. Hay rộng hơn, ta cần một sự nuôi dưỡng cảm xúc từ ngoại cảnh.

Vì thế, khai ai đó ghen, điều họ thực sự cần không phải là thêm lời hứa, mà là sự an toàn nội tâm - cảm giác rằng, ngay cả khi bị quên lãng, họ vẫn đủ để được yêu thương, vẫn có thể tự yêu chính mình.

Bản chất tình yêu là ánh sáng

Tình yêu đẹp nhất là khi nó được tự do lan toả.
Giống như ánh sáng mặt trời, nó toả ra vì bản thân nó là ánh sáng, chứ không cần sự tán dương khen thưởng chấp nhận đáp trả từ bất kỳ ai.

Khi ta yêu mà không mưu cầu, không muốn giữ, không muốn chiếm, tình yêu trở nên trong trẻo lạ thường.
Ta không mất hạnh phúc khi người mình yêu cũng biết yêu thương người khác, vì ta hiểu rằng: yêu thương không phải chiếc bánh chia phần, mà là ngọn lửa, càng truyền đi càng trở nên rực rỡ.

Tự đủ để không cần sở hữu

Muốn bước ra khỏi ghen tuông, ta không cần phải gồng lên ngăn cản tâm trí bằng chuỗi lệnh cấm “đừng ghen, ghen là xấu xí”, mà cần học cách nuôi dưỡng sự đủ đầy trong trái tim mình.

Khi ta cảm thấy đủ, ta không còn sợ mất.
Khi ta hiểu yêu thương là dòng chảy tự nhiên, ta sẽ không cố chặn nó lại.
Khi ta biết cách yêu chính mình, ta sẽ nhìn người khác bằng ánh mắt bao dung hơn.

Và rồi, như một điều trong sách vở hay thước phim, ta bắt đầu có thể thương được cả người từng làm mình tổn thương. Vì khi đó, ta nghiệm ra rằng, ai cũng từng sợ hãi như ta, từng yếu đuối, từng lo mất đi điều mình yêu.

Chiếc bóng của yêu thương

Ghen tuông là chiếc bóng của tình yêu.
Bóng càng dài khi ánh sáng trong lòng ta yếu ớt.
Nội tâm đủ sáng, bóng sẽ tự tan.

Ta không cần giữ tình yêu bằng tay.
Chỉ cần giữ ngọn lửa trong tim vẫn cháy.
Vì tình yêu thật sự, chẳng thể nào rời bỏ người biết yêu bằng tự do.